Eerder scoorde ik een hele fraaie curvimeter (wiki) op de mooiste rommelmarkt van het land; in Overlangel. Dat was ook bij een wat luxer curiosakraampje. Deze keer scoorde ik er een op de curiosamarkt in de kasteeltuinen in Wijchen: prachtige markt met minder rommel en meer mooi (en duurder) spul.
Met een curvimeter ging men vroeger over een wegenkaart rollen, om te meten wat de afstand naar bijvoorbeeld een vakantiebestemming is. Ruim voor de tijd van de Tom Tom of de iPhone navigatie dus. Wel hele leuke kleine hebbedingetjes die lekker in de hand liggen en mooi zijn om naar te kijken. Vooral ook een mooi doel op rommelmarkten. Al geleerd dat het ook een opisometer, chartometer of meilograph kan heten. De eerste versies zijn gepatenteerd in 1873 door de engelse engineer Edward Russel Morris.
Andere namen voor Curvimeter zijn Opisometer, Kaartwiel, Wegmeter of Krom-tel-instrument 😉
Dit heb ik in korte tijd verzameld
14 stuks: Die 1e is leeg, de 5 heb ik zelf gesloopt voor foto’s van het binnenwerk. 12 en 15 (op deze foto) missen een glaasje, maar werken nog wel. Twee hebben ‘afwijkende’ tot wel 1:1.000.000. Even mooi geweest, of er moet nog iets heel aparts voorbij komen.
Mijn eerste Curvimeter, merkloos (1)
Deze scoorde ik in Overlangel in 2024, is tweezijdig te gebruiken en heeft maarliefst 8 verschillende schaalgroottes in mooie kleuren en ziet er nog keurig uit.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Elka Watch Amsterdam, voor de ANWB (2)
Deze heeft aan een zijde een schaalverdeling: 1:50.000, 1:100.000 en 1:1.200.000 (formaatje Atlas) en is voorzien van een handvat. Mooi is ook het oude doosje met handleiding. Elke Watch werd opgericht door Lazarus Kiek in 1877. Deze merknaam werd vanaf 1913 gebruikt. Het bedrijf heeft tot het jaar 2000 gestaan in Amsterdam. (Bron). Deze heeft slechts 1 kant en dan ook slechts 3 schalen.
Kant A: 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Tellertje erbij (3)
Nu ik er in duik vind ik nog wat varianten, maar niet heel veel: het principe blijft hetzelfde. Deze vond ik op Marktplaats en heeft ook nog een tandwiel aan de zijkant. Lijkt me een soort reset-knop om hem weer op 0 te zetten voor de volgende route. We gaan het uitvinden >>> Het betreft een luxere uitgave waarin het aantal complete omwentelingen wordt getoond: voor lange wegen dus… Maximaal 4 complete omwentelingen. Het grote getande wiel en het rolwieltje zijn direct met elkaar gekoppeld: dan kun je hem vlot weer op 0 zetten, en daarna exact goed zetten met het kleine wieltje. Dit exemplaar is ook wat beter als zijn minder luxe broertje, zonder teller. Ligt fijn in de hand deze.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Een kleurrijke (4)
Onderstaande video gaat over deze curvimeter. Ik heb hem met staafje. De volgende komen gewoon van Marktplaats voor weinig. Wilde even de verschillende bij elkaar hebben. Deze valt niet alleen op door kleur, maar ook door de schalen, tot wel 1 op 1 miljoen: Dit is wat dat betreft de meest bruikbare van allemaal
LET OP: Deze heeft aan de B kant dus hele afwijkende / grote schalen:
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 250.000, 1 : 500.000, 1 : 750.000 en 1 : 1.000.000
Video met uitleg, in het Engels:
Een Centimeterteller (5)
Hellas doet het zijwiel het niet meer, maar de rest werkt nog prima. Aan de ene kant een gewone curvimeter, maar aan de andere kant een mooie simpele van 1:100 > 1 cm is 1 meter. Ik heb hem getest en inderdaad geeft ie keurig 10 cm aan, die ik even op papier had uitgezet !
Kant A: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 100
Een oudje, van de ANWB (6)
Mooi met het oude ANWB logo, zoals dat nog ooit op oldtimers zit. Deze is niet heel fraai meer, maar hij is dan ook al een jaar of 60 oud schat ik. Deze kostte me slechts 8 euro, dus ik denk dat ik deze uit elkaar ga halen om het binnenwerk eens te verkennen !
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Dat uit elkaar halen gebeurde dezelfde avond nog en viel niet mee
Ik ben 1 wijzer kwijt geraakt met het open springen, maar dit is wel wat ik dacht en hoopte en is nu mooi te zien:
Een Swiss Made Derby (7)
Trots zijn ze erop en dus staat erop dat ie uit Zwitserland komt: daar komen de beste uurwerken vandaan. Nummer 22 heb ik staat erop. Mooi oud doosje erbij en een beschrijving in het Frans.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Een hele mooie plaat (8)
Het glaasje is wellicht wat dof, maar de (wijzer)plaat is erg mooi. Daarom deze toch ook nog gescoord. (Prijzen liggen steeds tussen 8 en 15 euro, dus het is geen hele dure ‘hobby’). Hier aan de voorkant de vaak voorkomende schaalverdeling, maar aan de achterkant zit er een aparte tussen: 1 op 550.000 > Denk niet dat er veel kaarten zijn die die schaal gebruiken… Foutje of kwam het anders niet uit…?
LET OP: Deze heeft aan de B kant dus hele afwijkende / grote schalen:
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 250.000, 1 : 550.000, 1 : 750.000 en 1 : 1.000.000
Mooie met kompas (9)
Deze wilde ik zeker nog. Iemand in België vroeg er 69 euro voor vanwege de voor hun sentimentele waarde. Ik scoorde deze op marktplaats voor 14 euro. Dezelfde… Als je het steekje eraf haalt, ligt het kompas mooi waterpas en hgheeft ie beter aan waar het noorden ligt. Ook deze is weer uitgevoerd met een meer-ronde-teller.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: Kompas, wel even de houder / steel eraf voor goed resultaat.
Kleine, nieuw in doos van Herbertz (10)
Eentje in zijn originele verpakking. Die had ik nog niet. Geen transporthoesje. Het is tevens de kleinste die ik heb. Mooi exemplaar. Maar die zonder staafje, maar met hanger vind ik zo lekker in de hand liggen. En omdat ze maar een paar euro, hoogstens 10 of 15 euro zijn, heb ik er ook nog een aangeschaft die er perfect uit ziet. Is voor mij zoiets als een Zippo aansteker, die je in je zak hebt en vast wil houden. Weet ook niet waarom… Producent Herbertz bestaat al dik 150 jaar in Solingen en is nu vooral bekend om de messen die ze produceren. Blijkbaar hebben ze dit ook ooit geleverd.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 750.00 en 1 : 200.000
Nummer 3 met zelfgemaakte karteltjes (11)
Dit is in feite dezelfde als nummer 3, maar ik zag op marktplaats dat hij karteltjes had. Nu ik hem thuis heb snap ik waarom: deze loopt wat stroef en de karteltjes helpen dan om toch goed te meten. Duidelijk zelf gedaan, maar wel grappig.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Nummer 12 is een mooie rooie (12)
Deze is nog heel mooi en netjes en erg fraai / anders dan de rest die ik nu in korte tijd heb verzameld. Heel blij mee. Met een rode ‘voorkant’ en een blauwe achterkant. Aan de blauwe kant staat Kilometer en erboven heel klein Germany.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Nummer 13 was niet duur, en nou snap ik waarom (13)
De zag er nog prachtig helder uit. Te helder bleek, want aan een kant ontbreekt het plastic ‘glaasje’. Te laat gezien en dus vette pech voor de kabouters (aldus Hans Teeuwen). We houden hem toch maar want het is nummer 3 (en 11), maar dan zonder het extra telwiel bovenin.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000 (Glas ontbreekt)
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000
Nummer 14 blijkt ook kapot, tis mooi geweest (14)
Een mooie kleine met steeltje en hij was slechts 3 euro, dus daar kunnen we hem niet voor laten liggen. (Kreeg er zelfs een hele mooie kleine zware degelijke duimstok bij)> Helaas ontbreekt dus ook hier een glaasje… Zonde. We stoppen wmaar eens even, of zoeken in ieder geval wat rustiger zodat het niet op een teleurstellinkje uitdraait. Ook deze is echter weer uniek in mijn verzameling: klein formaat met steeltje in kleur had ik nog niet. (Oh jawel, nummer 10, nieuw in doos…) Een kleine is 35 mm doorsnede en de grote allemaal 40 mm: Grappig dat dat onderling dan toch op vaste formaten wordt gehouden.
Kant A: 1 : 20.000, 1 : 40.000, 1 : 80.000 en 1 : 100.000
Kant B: 1 : 25.000, 1 : 50.000, 1 : 75.000 en 1 : 200.000 (Glas ontbreekt)
Zelf gemaakt: mooi, maar slechts 1 (minder relevante) schaal
Binnenwerk
Ik wilde graag weten hoe de binnenkant werkt. Logisch is met platte radertjes, maar een bandje of kettinkje kan in theorie ook. Ik heb enkele simpele voorbeelden gevonden, maar nog niet het complete plaatje dat ik zoek… De gevonden plaatjes komen van deze mooie site met vele voorbeelden. Inmiddels heb ik nummer 6 open gebroken om te zien hoe een ‘echte’ curvimeter er van binnen uit ziet. Zie wat verder naar boven op de pagina.
Zandloper van 15 seconden
Het volgende object is geen curvimeter, maar ook zo’n mooi klein hulpmiddeltje dat ik voor 2,50 op dezelfde kasteelmarkt in Wijchen kon kopen. Dan laten we die niet liggen natuurlijk…
Links:
- Op deze site worden veel soorten uitgelicht: mooie site met veel informatie per curvimeter (en gekke varianten daarvan)
